Мэта: фарміраванне ўяўленняў аб гісторыі сваёй краіны, вёскі, развіццё патрэбнасці пазнання сацыяльнай дзейнасці, падтрымлівання пазітыўных дзіцяча-бацькоўскіх адносін, выхаванне пачуцця патрыятызму.
Праграмныя задачы: фарміраваць уяўленні аб памятных месцах, прысвечаных падзеям Вялікай Айчыннай вайны, аб ганаровай бяспецы абараняць Радзіму, ахоўваць яе спакой і бяспеку; развіваць увагу, назіральнасць; выхоўваць патрыятычныя пачуцці,паважлівае стаўленне да гераічнага мінулага свайго народа.
Рэкамендуемы ўзрост дзіцяці: 4-6гадоў;
Выгляд маршруту: аўтамабільны
Падрыхтоўка да маршруту: папярэдняя гутарка аб правілах бяспекі пры пераходзе праезнай часткі, рух уздоўж блізка размешчанай праезнай часткі.
Працягласць: 1.5 - 2 гадзіны
Працягласць: 2– 2,5км
Матшрут №4: “Брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан, якія загінулі ў сакавіку 1944 года.”
Месца знаходжвання: месца Ор,вёска Бельск
Дадзены маршрут дапаможа Вам зрабіць сямейны выходны дзень па-сапраўднаму цікавым і пазнавальным як для дзіцяці, так і для дарослых.
Выхадны дзень можна пачаць з чытання дзіцяці верша:
Што такое Дзень Перамогі?
Што такое Дзень Перамогі?
Гэта ранішні парад:
Едуць танкі і ракеты,
Маршыруе строй салдат.
Што такое Дзень Перамогі?
Гэта святочны салют:
Феерверк узлятае ў неба,
Рассыпаючыся там і тут.
Што такое Дзень Перамогі?
Гэта песні за сталом,
Гэта гаворкі і гутаркі,
Гэта дзядулін альбом.
Гэта садавіна і цукеркі,
Гэта пахі вясны...
Што такое Дзень Перамогі –
Гэта значыць - няма вайны.
Апавяданне ветэрана.
Я, хлопцы, на вайне
У бой хадзіў, гарэў у агні.
Мёрз у акопах пад Масквой,
Але, як бачыце, - жывы.
Не меў, хлопцы, правы
Я змерзнуць на снезе,
Патануць на пераправах,
Дом родны аддаць ворагу.
Павінен быў прыйсці я да мамы,
Хлеб гадаваць, касіць траву.
У Дзень Перамогі разам з вамі
Бачыць неба сінь.
Памятаць усіх, хто ў горкую гадзіну
Сам загінуў, а зямлю выратаваў...
Я вяду сёння гаворка
Вось пра што, хлопцы:
Трэба Радзіму берагчы
Па-салдацку свята!
Што расказаць дзіцяці:
Раскажыце дзіцяці аб тым, каму ўсталяваны помнік. Звярніце ўвагу на агульны выгляд помніка. Разгледзьце, што знаходзіцца ля падножжа помніка (ускладзены вянкі і кветкі).
А таксама пра тое, як людзі шануюць подзвіг герояў: ускладаюць кветкі і вянкі да падножжа помніка, сочаць за парадкам на тэрыторыі побач з помнікам. Паэты пішуць у гонар герояў вершы
Расказваючы дзецям пра Вялікую Айчынную, удзяліце асаблівую ўвагу эмацыйнаму ўспрыманню дзецьмі тэмы вайны як "барацьбы дабра са злом". Бо дзіцяці недастаткова ведаць, яму трэба яшчэ адчуваць. Інфармацыя, успрынятая сэрцам, запомніцца надоўга і дасць дабратворныя вынікі.
Растлумачце, чаму вайна атрымала такую назву. Айчына - гэта родны бок, сям'я, дом, сябры - усё тое, што чалавеку дорага. Нашы продкі ваявалі за сваю краіну, сваіх дзяцей, за родную зямлю, якую ворагі хацелі адабраць назаўжды. Вялікая - таму што ваявала не толькі войска, але і ўвесь народ.
У гутарцы з дзіцем трэба абавязкова ўказаць, што ўся наша краіна аб'ядналася супраць ворагаў. Што бітвы адбываліся не толькі "на ратных палях", але і ўсюды, куды прыходзілі захопнікі. З акупантамі ваявалі не толькі вайскоўцы, але і звычайныя людзі, якія станавіліся партызанамі. Дзякуючы адзінству мы і змаглі перамагчы, абараніць сваю свабоду...
Мы знаходзімся на брацкай магіле савецкіх воінаў і партызан, якія загінулі ў сакавіку 1944 года.
Тут пахавана 26 загінуўшых, чацвёра з якіх невядомыя. У 1946 г. на магіле быў усталяваны абеліск і зроблены надпіс: "Іх подзвіг несмяротны, памяць аб іх вечная, яны загінулі дзеля жыцця на зямлі".
Што ж адбылося вясной 1944 г.?
А было гэта так. 21-22 сакавіка 1944 гады ў раёне дзеяння атрадаў ім. Фрунзэ і ім. Чарнака часткі 160-й стралковай дывізіі і 38-й стралковай дывізіі 70-й арміі завязалі баі за населены пункт Макраны Маларыцкага раёна. Камандзір 1-га стралковага батальёна 115-га стралковага палка 38-й стралковай дывізіі так звярнуўся па дапамогу як супернік меў вялікую перавагу. Атрад ім.Чарнака выйшаў на дапамогу, але да гэтага часу батальён адышоў пад націскам праўзыходных сіл суперніка і з-за недахопу боепрыпасаў. У нашых частках падвоз іх таксама быў выключна цяжкі з прычыны бездаражы, бездаражы і дажджлівага надвор'я.
Праціўнік, даведаўшыся аб падыходзе рэгулярных частак Чырвонай Арміі, хутка падцягнуў сілы з г.Брэста і Кобрына супраць нашых двух дывізій да чатырох пяхотных і адну танкавую дывізію (10 тыс. салдат і афіцэраў) з вялікай насычанасцю артылерыі, танкамі і самалётамі і перайшоў у контрнаступленне . Часткі 160-й і 38-й стралковых дывізій занялі абарону на дасягнутай мяжы. Па ўспамінах камісара атрада імя Фрунзэ А.П.Гогалева, атрады імя Чарнака і Фрунзэ сустрэлі гэтую сілу па Ўладаўскай шашы паміж вёскамі Забава-Грушка.
25 сакавіка 1944 г. Па ўсім участку абароны супернік павёў наступ пры падтрымцы вялікай колькасці артылерыі , галоўным чынам на ўчастку абароны атрада ім.Чарнака. Батальёны суперніка шэсць разоў кідаліся ў атаку, але кожны раз адкочваліся з вялікімі для іх стратамі. Яго літаральна касілі агнём з аўтаматаў і кулямётаў чырвонаармейцы і партызаны. На трэці дзень баёў партызанам прыйшлося адступіць да канала Ор і там весці баі,аб'яднаўшыся з часткамі Чырвонай Арміі. У гэты час асабліва вызначыліся разведчыкі атрада імя Фрунзэ Бычак Мікалай Якаўлевіч, імя Чарнака _ Павел Якаўлевіч Семянюк. Яны забяспечвалі камандаванне дадзенымі аб колькасці суперніка і яго перамяшчэннях. У баі на канале Ор вызначыўся кулямётчык - фрунзенец Краўчук Мацвей Паўлавіч, ён адбіў 8 нямецкіх атак.
Увечары 25 сакавіка 1944 г. Камандзір стралковага батальёна капітан Кузняцоў з камандзірам атрада імя Чарнака ўнеслі ў абарону неабходныя папраўкі, пашырылі флангі і адну франтавую роту, у сувязі з нявыгаднасцю пазіцыі, адцягнулі назад. Праціўнік, нясучы вялікія страты, пачаў падрыхтоўку да наступных атак, падцягнуў цяжкую артылерыю ў раён населеных пунктаў Заор'е, Паўлапаль, Бельск, Навасёлкі, Хабавічы. Размясціўшыся ў гэтых раёнах на агнявых пазіцыях, раніцай 26 сакавіка 1944 г. пачаў артылерыйскі абстрэл нашых пазіцый. Быў атрыманы загад утрымаць мяжу, ні кроку назад. Пасля 2-гадзіннай артпадрыхтоўкі, назапасіўшы новыя сілы. супернік перайшоў у лютую атаку на нашы пазіцыі. Нашы партызаны і байцы таксама люта адбівалі атакі ворага сваім агнём.
Пасля 4-разовага нападу суперніку колькасцю да двух узводаў атрымалася прарвацца на наш бераг у 300 м паўднёва-заходней вёскі Ор. Камандзір атрада імя Чарнака, кінуўшы ў контратаку рэзервовую роту, адкінуў суперніка з вялікімі для яго стратамі на заходні бераг канала. Але на гэты раз сілы аказаліся не роўныя. Вычарпаўшы боепрыпасы, Чырвоная Армія вымушана была адыходзіць, а з ёй і партызаны адышлі за водную мяжу Прыпяці і там народныя мсціўцы былі залічаны ў часткі Чырвонай Арміі.
Якія пытанні задаць дзіцяці?
Спытайце ў дзіцяці, каго можна назваць абаронцамі сваёй краіны?
Пацікаўцеся ў дзіцяці, як мы захоўваем памяць пра іх?
Удакладніце, ці ведае дзіця, якія помнікі ёсць яшчэ ў нашай вёсцы?
У якія гульні пагуляць з дзіцем?
Можна пагуляць з дзіцем у слоўныя гульні «Даскажы слоўца», «Падбяры словы», «Чацвёрты лішні», «Адгадай», «Стань так, як я скажу», «Адгадай ваенную прафесію»
1.«Якім павінен быць воін?»
Мэта: развіваць станоўчы эмацыйны настрой дзяцей; спрыяць фармаванню патрыятызму, пачуцці павагі, гонару за войска.
Ход гульні: Дзіця па чарзе называе якасці воіна-абаронцы: добры, адважны, адважны
2.«Адгадай ваенную прафесію»
Мэта: замацаваць уяўленні дзіцяці аб ваенных прафесіях (танкіст, ваенны лётчык, артылерыст, пагранічнік і інш.); развіваць назіральнасць, памяць; выхоўваць любоў да Радзімы.
Правілы гульні
Дарослы ці дзіця апісвае прадстаўніка адной з вайсковых прафесій.
Астатнія павінны вызначыць па характэрных асаблівасцях, каго загадаў кіроўны. Хто адгадаў першым, становіцца вядучым.
3.Гульня: «Чацвёрты лішні».
Дарослы называе чатыры словы, тры з якіх аб'яднаны агульнай тэмай, сэнсам. Тэматыка ваенна-гераічная.
Танк, знішчальнік, верталёт, самалёт.
Артылерыст, снайпер, повар, дэсантнік.
Барабан, кулямёт, аўтамат, мінамёт.
Цяльняшка, шынель, джынсы, кіцель.
Снайпер, сапёр, танкіст, артыст.
Пісталет, снайпер, вінтоўка, стрэльба.
Што прапанаваць дзіцяці зрабіць?
Пасля прагулкі прапануеце свайму дзіцяці вылепіць з пластыліну помнік, прапануйце дзіцяці намаляваць малюнак «Салют Перамогі» ці «Букет героям». Арганізуйце зносіны дзіцяці з іншымі дарослымі, дзецьмі (сваякі, суседзі) для таго, каб дзіця змагло падзяліцца ўражаннямі, замацаваць і асэнсаваць атрыманую інфармацыю.
Што прачытаць дзіцяці?
Як расказаць дзецям пра Вялікую Айчынную вайну? З дапамогай гэтага апавядання вы ў даступнай форме раскажаце сваім дзецям пра вайну.
У ім прадстаўлена храналогія асноўных падзей Вялікай Айчыннай вайны.
А вось гісторыя яшчэ аднаго подзвігу. Лётчык Аляксей Марэсьеў быў збіты ў паветраным баі. Ён уцалеў, але быў цяжка паранены. Яго самалёт упаў на тэрыторыі ворага ў глухім лесе. Стаяла зіма. 18 дзён ён ішоў, а потым поўз да сваіх. Яго падабралі партызаны. Лётчык адмарозіў ногі. Іх прыйшлося ампутаваць. Як жа лётаць без ног?! Марэсьеў навучыўся не толькі хадзіць і нават танчыць на пратэзах, але галоўнае - кіраваць знішчальнікам. У першых жа паветраных баях ён збіў тры фашысцкія самалёты.
Ішлі апошнія дні вайны. Цяжкія баі вяліся на вуліцах Берліна. Салдат Мікалай Масалаў на адной з берлінскіх вуліц, рызыкуючы жыццём, пад агнём ворага вынес з месца бою нямецкую дзяўчынку. Вайна скончылася. У самым цэнтры Берліна ў парку на высокім узгорку ўзвышаецца зараз помнік савецкаму салдату. Стаіць ён з выратаванай дзяўчынкай на руках.
Героі. Героі... Подзвігі. Подзвігі... Іх было тысячы, дзясяткі і сотні тысяч.
Прайшло больш за семдзесят гадоў з таго страшнага часу, калі напалі на нашу краіну фашысты. Узгадайце добрым словам сваіх дзядоў і прадзедаў, усіх тых, хто прынёс нам перамогу. Пакланіцеся героям Вялікай Айчыннай вайны. Героям Вялікай вайны з фашыстамі.
Пасля маршрута
Паслухайце разам з дзецьмі песні на ваенную тэматыку.
Разгледзьце карцінкі з выявай ваеннай палявой кухні і сталовых прадметаў (кацялок, лыжка, фляшка...).
Разам з дзіцем прыгатуйце салдацкую кашу.
Зрабіце разам з дзіцем паштоўку для ветэрана. Можна намаляваць салют Перамогі. Разам са старэйшымі дзецьмі прапануем зрабіць пілотку з паперы.
Па дарозе дадому пагутарыце з дзіцем. Спытайце, што яму запомнілася, спадабалася, якія ў яго засталіся ўражанні. Дома можна прапанаваць дзіцяці паглядзець фатаздымкі іншых памятных месцаў нашага горада і стварыць буклет ці дзённік "Па месцах баявой славы нашага горада".
Выхавацель Р.І. Чубрык
разгарнуць » / « згарнуць